3

O vader, kom huiswaarts

Geplaatst door Johan op 28 december 2003 in Drank, liedbladen, liedboeken, liederen, Over Armoede & Drank |

Schoolboekje (1905) van pater C.H.M. Dieks uit Tilburg

In 1864 schreef de Australiër Henry Clay Work het lied “Father, come home”. Pater C.H.M. Dieks uit Tilburg maakte er naar het schijnt een vrij letterlijke vertaling van die hij in een schoolboekje opnam met allerlei waarschuwingen over de gevaren van Koning Alcohol. In dat boekje vinden we zelf het lied niet terug … maar het was in elk geval gekend bij de marktzangers, vooral in Nederland. Getuige de tientallen liedblaadjes die de Kon. Bibliotheek in Den Haag er van bewaart. Daarin zien we dat er een nederlands liedblad van verscheen enkele jaren na het uitbrengen van het origineel in de angelsaksische wereld, zowat 150 jaar geleden.

Wij kennen het als het lijflied van Jeroom uit “Jeroom en Benzamien”, een tv-serie anno 1965 naar het boek van Ernest Claes (1947). Daar waar Benzamien (acteur Luc Philips) steevast het gedicht “De echtscheiding, van Hendrik Corneliszoon Tollens” (1) voordroeg, zong Jeroom (acteur Robert Marcel) het treurige lied van de vader die maar niet naar huis kwam.

De melodie lijkt inderdaad zeer sterk op het australische origineel.

uit “Come home, father.” Little Mary’s song, sung by Madame Anna Bishop

De tekst zoals wij die in een schriftje vonden had echter al heel wat te lijden gehad van de mondelinge overlevering. Een later ontdekt origineel marktzangers-liedblad zag er al iets beter uit!


O vader, kom huiswaarts

Auteur: onbekende vertaler circa 1870
Componist: H.C.Work (‘Father, come home’) – 1864

O vader o vader kom huiswaarts met mij.
De klok slaat reeds één op de kerk.
Ge zegde toch vader, te komen naar huis
zodra als gedaan was uw werk.
Het vuur is gedoofd, geen licht meer in huis,
en moeder verlangt u te zien.
Want ach, onze Benny ligt ziek op haar schoot
en niemand die hulpe komt biên.

Kom thuis, kom thuis, kom thuis,
o vader o vader kom thuis!

O vader o vader kom huiswaarts met mij,
reeds twee uren slaat de klok nu.
Het huis is zo stil, onze Benny is ziek
en hij roept gestadig op u.
En moeder die denkt dat hij sterven zal
nog voor dat de donkren zal vliên.
Daarom lieve vader kom huiswaarts met mij
als gij hem nog levend wil zien.

Kom thuis, kom thuis, kom thuis,
o vader o vader kom thuis!

O vader o vader kom huiswaarts met mij
want moeder die schreit van verdriet.
Ze kust onze Benny zo teer en zo zacht
terwijl hij geen lachje meer biedt.
Zij wringt hare handen krimpend ineen,
ze is er zo droevig van hart.
Ze zucht: “O mijn God toch, mijn kindje dat sterft”
en lijdt toch zo veel bittre smart.

Kom thuis, kom thuis, kom thuis,
o vader o vader kom thuis!

O vader o vader kom huiswaarts met mij,
de klok op de toren slaat drie.
Het huis is zo ledig en d’uren zo lang
daar moeder en ik u niet zien.
Het is er zo droevig, Benny is dood
door d’englen ten hemel gebracht.
En dit zijn de woorden al stervend hij sprak:
“Kus vader voor mij goede nacht!”

Kom thuis, kom thuis, kom thuis,
o vader o vader kom thuis!


Partituur * De dronkaard *
      1. instrumentaal

(1) het gedicht begint als volgt:

“Niet steeds is de liefde bestendig van duur,
Hoe snel zij den boezem deed jagen;
Zij bluscht wel somwijlen ontijdig haar vuur,
Hoe hel zij de vonk had geslagen;
En strikt zij haar bloemen weêr los van het paar
Dan tilt het, o jammer! zijn keten zoo zwaar,
En kan die welras niet meer dragen.”

… waarna nog 25 (!) strofen volgen, op weg naar een dramatisch orgelpunt,  maar van de toehoorders werd dus heel wat geduld gevraagd om dit tot het einde toe te aanhoren.

Als u op zoek was naar zo’n lang gedicht voor gebruik op een familiefeest, dan kan u hier de complete tekst ophalen. We vonden ‘m in het boek “Gedichten van H. Tollens, C.z., tweede deel, vierde druk”, Rotterdam 1822, gratis te bekijken in Google Books.

3 Commentaren

  • Johan schreef:

    Volgens het boek “Kluchtige en politieke liederen van Karel Waeri”, uitgegeven door zijn zoon Pieter in 1899, is het lied “Kom ’t huis” op pagina 61-62 door Karel Waeri (1842-1898) geschreven op 7 maart 1884. De tekst is vrijwel identiek aan wat hierboven staat. Volgens de samensteller heeft zijn vader alle liedjes in dit boek helemaal zelf geschreven. Zou kunnen, maar het is toch eigenaardig dat uitgerekend bij deze tekst geen “stemme”, geen zangwijze vermeld staat… Het is ook helemaal zijn stijl niet (“kom huiswaarts”) en er is geen spoor van Gents volks taalgebruik.

  • andreas Jaquet schreef:

    Hello
    Nog een heel oud liedje over wat de drank met een mens kan doen .
    Andreas

    De kroeg

    Kom zet u neder wij gaan nog iets drinken
    Op de gezondheid van al uw vrienden
    Hallo kastelijn , een rondje voor mij
    Het werk is gedaan , nu zijn wij vrij
    Voor mij niet meer , ik moet huiswaarts keren
    Zo sprak een man in half versleten kleren
    Een ander sprak : Trek het u niet aan
    Het werk is gedaan , wij mogen drinken gaan
    En thuis waar vrouw en kind hem wacht
    Kwam hij bedronken aan rond middernacht

    Refrein
    Hij sprak : vrouw ik ben zat
    O wat heb ik plezier gehad
    Als men gans de week moet werken
    Mag men zich s’zaterdags wel wat versterken
    Als ik drink heb ik u lief
    Dan noem ik u mijn hartedief
    De vrouw sprak man ik wil het u vergeven
    Het is de eerste maal in uw leven

    Wat de vrouw ook zei , het kon niet meer baten
    Den drank helaas kon hij niet meer laten
    Van het werk ging hij naar de kroeg
    Luisterde niet als zijn kindje kloeg
    Vader kom naar huis , wij zitten zonder eten
    Hij was door den drank zijn vrouw en kind vergeten
    En door het misbruik zoals het dikwijls gaat
    Liepen vrouw en kind bedelend langs de straat
    De man gans aan den drank verslaafd
    Werd als een hond overal weggejaagd

    Refrein
    Als hij dan vrouw en kind weerzag
    En zij verweet hem zijn slecht gedrag
    Sprak hij : Vrouw wil het mij vergeven
    Ik kan zonder alcohol niet meer leven
    De vrouw smeekte hem dan zo teer
    Keer toch tot uw vroeger leven weer
    Gij laat mij en onze kleine
    Van honger en gebrek wegkwijnen

    Hij zocht vergeefs nog werk te vinden
    Vroeg ondersteuning aan zijn vroegere vrienden
    Maar geen enkele die daar gehoor aan gaf
    Tot men uitgeput op zekeren dag
    Door het drankmisbruik de man zag neerploffen
    Hij was door een beroerte getroffen
    En toen men hem naar het gasthuis bracht
    Waar zijn vrouw en kindje waakte dag en nacht
    Het knaapje smeekte aan den opperheer
    Ach beste man , schenk mij mijn vader weer

    Refrein
    Hij sprak kind ik heb misdaan
    Genees ik dan is het ook gedaan
    Ik zweer u trouw nooit meer te drinken
    Ook is het gedaan met mijn vroegere vrienden
    Ik haat en vervloek den sterken drank
    Hij bracht ons armoe en schand
    Maar terwijl hij sprak van een nieuw leven
    Kwam hij zijn laatste snik te geven
    ___________________________

    • Johan schreef:

      Dit lied (tekst en melodie) werd door Walther Van Riet gepubliceerd in “Zo de ouden zongen”, 1983, Drukkerij Rinda, uitgave van Volkskunstgroep Drieske Nijpers, pag. 332-333

Plaats een antwoord

HTML-code is niet toegestaan (pech voor SPAMmers)

HTML-code niet toegestaan
Form filling spam bots are redirected to the FormSpammerTrap.com web site.

Loading...

Verstuur uw reactie

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Copyright © 1967-2024 Wreed en Plezant Alle rechten voorbehouden.
Deze site is gemaakt met behulp van het Multi sub-thema, v2.2, bovenop
het bovenliggende thema Desk Mess Mirrored, v2.5, van BuyNowShop.com