Oorlogsliederen
31
![]() |
op het eind van elke liedbespreking is er een link naar een zelf geschreven partituur in PDF-formaat. |
![]() |
Die partituur is in principe “instrumentaal” te horen op de MP3-link die net onder de PDF staat |
Wereldoorlog 1914-18
67 liederen
- ’t Haar af (7 oktober 2015)
- Aan de kazerne (Kinderbede) (15 maart 2017)
- Aan de ongelukkige opgeëisten (21 januari 2015)
- Aan het graf van den Yzer (uit dankbaarheid onzer broeders) (11 november 2015)
- Adieu, mijn lieve moeder (14 maart 2014)
- Albert tegen Guillaume (16 september 2015)
- Als de klokke slaat (18 november 2015)
- De blinde soldaat (30 september 2015)
- De blinde soldaat (A. Coppenolle) (11 juli 2018)
- De doodgewaande man (8 augustus 2018)
- De Keizer aan den IJzer (23 september 2015)
- De Keizer voor ’t gerecht (31 mei 2020)
- De klacht van een blinde soldaat, door zijn vriendin verlaten (21 maart 2014)
- De lasterpraat (24 mei 2016)
- De Loteling (10 april 2018)
- De Nieuwjaarsbrief (1 januari 2018)
- De onbekende soldaat (10 juni 2015)
- De rouwdag der ontgravene helden gevallen op ’t veld van eer (5 november 2011)
- De Spion, verrader van België (14 juli 2020)
- De stervende soldaat (8 maart 2020)
- De twintigste eeuw (8 juli 2015)
- De verlatene Jeanne Elisabeth Schrapnel (9 juni 2011)
- De Vlaamse soldatenmoeder (29 oktober 2014)
- De vlucht der Duitsers en der vrouwen met afgesneden haar (4 maart 2021)
- De vreselijke bandietenbende Mercy en Naudts van Adegem (1918-1920) (27 juni 2018)
- De vrouwtjes van alle landen (3 oktober 2020)
- De zoon van de sergeant (1 maart 2020)
- De zwerver (of “De ellende van den Oorlog”) (23 januari 2012)
- Den droom van een schildwacht (12 maart 2012)
- Den vader van Armand dreef handel met den vijand (22 maart 2014)
- Driemaal wenen (14 juni 2017)
- Een man moet zijn zieke vrouw verlaten (14 oktober 2015)
- Het engels front (“Acht jaar gevang” – “Dief maar snul”) (17 mei 2016)
- Het lied van Landru (1926) (8 juni 2006)
- Het soldatenkerkhof aan den IJzer (9 december 2015)
- Het wijnglas (16 maart 2014)
- Hij had ‘m doodgetekend voor 50 frank (25 november 2015)
- Hoort gij de kanonnen ? (7 juni 2017)
- Hou je goed, mijn jongen (30 juli 2011)
- Hulde aan onze soldaten (6 november 2013)
- Huldelied aan korporaal Trésignies (20 maart 2014)
- Hunne beloning (26 september 2020)
- Ik heb gedroomd (28 juni 2017)
- Koning Albert (1914) (4 november 2015)
- Lied der invalieden (9 september 2015)
- Mijn Visioen (Oorlogslied 1914-1918) (29 september 2018)
- Mijnen hond die blafte luid (6 juli 2011)
- Moedersmart (21 juni 2020)
- Neutraal Holland (12 september 2020)
- Nieuwjaarswens aan den keizer (30 december 2015)
- Nooit meer oorlog (6 oktober 2011)
- Ons huisje in Vlaanderen (17 november 2019)
- Ontzettende ontploffing van Duitse munitietreinen te Hamont (1918) (1 augustus 2014)
- Oorlog aan den oorlog (13 juni 2013)
- Oorlogslied 1914 “Den IJzer in” (25 november 2018)
- Over de vrouwen (11 augustus 2019)
- Sale Cochon (3 juli 2011)
- Soldaat van de vrede (19 maart 2014)
- Ten naaste jare, als het waar is (19 oktober 2016)
- Vader, keer weer ! (13 juli 2016)
- Veracht toch nooit een vrouw (als ze zijn braaf en goed) (21 november 2012)
- Vervlogen geluk (8 augustus 2020)
- Voor en na den oorlog (7 februari 2021)
- Voor Vorst en Vaderland (18 maart 2014)
- Willem’s leven en dood (21 september 2016)
- Zachtjes klinkt het avondklokje (23 maart 2014)
- Ziet eens naar hun handen (10 juli 2011)
Wereldoorlog 1940-45
42 liederen
- ’t Is Vrede! ’t Is Vrede ! (23 februari 2020)
- ’t Was Invasie (29 november 2017)
- Als de vrouwen soldaat zullen zijn (10 augustus 2016)
- Bevrijding (4 februari 2021)
- Bij het graf der tijden (17 februari 2019)
- Buchenwald (17 juni 2011)
- Collaborateurs (3 mei 2019)
- Dan is het Kermis (24 juni 2019)
- De bende van de “Dameskous” (1941) (7 maart 2021)
- De klacht van een moeder (21 april 2012)
- De oorlogsellende (27 mei 2019)
- De Penny Serenade (13 december 2019)
- De wereld roept om vrede (27 april 2012)
- De zwarte furie te Opwijk (16 juni 2011)
- Dolf dat is ne rare jongen (9 juli 2011)
- Droomland (30 april 2019)
- Een Gestapo verklikt zijn vader (19 maart 2012)
- Een moeder wacht op haar zoon / Kus mij nog eens (1 december 2019)
- Eens komt weer de dag van de Vrede ! (6 december 2019)
- Endjesstekkers (17 juni 2019)
- Gebed om de vrede (10 november 2019)
- Het bombardement op Antwerpen (1943) (2 april 2019)
- Het Fort van Breendonk (10 juni 2019)
- Het laatste oordeel (22 november 2017)
- Het oorlogskanon (22 juni 2012)
- Hier heeft eenmaal ons huisje gestaan (22 oktober 2014)
- Hij droomde van den Hemel (29 augustus 2020)
- Hij kwam terug (4 september 2006)
- Houd de moed er in (3 mei 2017)
- Is Hitler dan zo’n ezel? (20 mei 2019)
- Julia, de onbekende vluchtelinge (5 februari 2019)
- Liedje van de Gelei (24 januari 2018)
- O Yes (25 januari 2017)
- Onschuldige verdachte (8 oktober 2014)
- Plagiaat ? (18 juni 2020)
- Soldaten lagen bij nachte (20 december 2019)
- Soldatenliefde (8 augustus 2012)
- Ten naaste jare, als het waar is (19 oktober 2016)
- Vaarwel m’n jongen (9 april 2012)
- Voor en na den oorlog (7 februari 2021)
- Weet je wat een zoentje is ? (5 februari 2012)
- Ze zijn de pijp uit (8 juni 2009)
Over soldaten & legerdienst
26 liederen
- Aan het graf van den Yzer (uit dankbaarheid onzer broeders) (11 november 2015)
- Adieu, mijn lieve moeder (14 maart 2014)
- Boerenliefde! Heerenliefde! Soldatenliefde! (22 september 2020)
- De droeve klacht van een deserteur (13 juni 2018)
- De greef en de soldaat (17 juni 2015)
- De Keizer aan den IJzer (23 september 2015)
- De klacht van een blinde soldaat, door zijn vriendin verlaten (21 maart 2014)
- De Loteling (10 april 2018)
- De Meid van de Kapitein (18 februari 2015)
- De misdaad van een soldaat (Van Ferdinand en Virginie) (10 november 2018)
- De platbroek (1 januari 2013)
- De twintigste eeuw (8 juli 2015)
- De wapenbroeder (13 oktober 2011)
- Eens komt weer de dag van de Vrede ! (6 december 2019)
- Het soldatenkerkhof aan den IJzer (9 december 2015)
- Hij moest soldaat gaan zijn (13 juni 2011)
- Hoort gij de kanonnen ? (7 juni 2017)
- Huldelied aan korporaal Trésignies (20 maart 2014)
- Lied van de discipline (10 mei 2017)
- Lied van de klas (10 januari 2018)
- Mijn Visioen (Oorlogslied 1914-1918) (29 september 2018)
- Soldaten lagen bij nachte (20 december 2019)
- Van knolderie selderie tsjoek tsjoek tsjoek (12 juli 2017)
- Voor het heil van het lieve vaderland (7 november 2012)
- Voor Vorst en Vaderland (18 maart 2014)
- Zachtjes klinkt het avondklokje (23 maart 2014)
31 Commentaren
Ik zoek het liedje: Zie jij die dode gloed. Dit werd gezongen door Marie-Jeanne vandiyck uit Halen op de viering van de zilveren helmen op zondag 10 augustus 2014
Dat lied is ons onbekend, geen spoor van gevonden in het archief. Maar er is een goede kans dat “Marie-Jeannne Vandyck uit Halen” u kan vertellen waar dat lied vandaan komt!
Goede avond Jef, Hier bij geef ik jou de tekst van het Lied Ziet gij die rode gloed
Ziet gij die rode gloed aan’t hemels rond
Ziet gij die stromen bloed vloeien voor ons
Twee volkeren strijden daar vermoorden wreed elkaar
Schieten met moordend geweer elkander neer
Jongens van achttien jaar staan in de rij
Mannen met grijzend haar trouw hun zij
Zij allen moesten toch onder de wapens nog
Scheiden van vrouw en kind verloofd en vriend
Zie je die grijsaard daar S
Starend in ’t rond vermagerd van verdriet
zijn zoon niet vond Daar in een droge sloot
vind hij zijn jongen dood
Naast hem zijn geweer geen kogels meer
Waarom die oorlog toch
Moet die er zijn
Vernieling en terreur
Verdriet en pijn
Het is de hel op aard
Die zelfs geen kinderen spaart
Leg dus die wapens neer
Geen oorlog meer
Ha! Geen “dode gloed” maar een “rode gloed”, geen wonder dat ik bij mijn vorige zoektocht niets terugvond.
Op http://www.seniorplaza.nl vond ik in januari 2013 deze tekst van het lied getiteld “Jongens van achttien jaar”, zoals het ook door de Zangeres Zonder Naam werd gezongen in 1966 – zie https://youtu.be/An9YF3CGhYc De muziek hiervan zou gecomponeerd zijn door Jean Kraft en Johnny Hoes. De tekst is veel ouder en van een onbekende auteur.
’t Is nacht een donk’re nacht zonder gedruis
Hier in de eenzaamheid, zo ver van huis
Opeens weerklinkt bevel, de vijand nadert snel
Mannen houdt u gereed, de strijd wordt heet
Opeens weerklinkt bevel, de vijand nadert snel
Mannen houdt u gereed, de strijd wordt heet
Jongens van achttien jaar staan in de rij
Mannen met grijzend haar trouw aan hun zij
Zij allen moesten toch, onder de wapens nog
Scheiden van vrouw en kind, verloofd’ en vrind
Zij allen moesten toch, onder de wapens nog
Scheiden van vrouw en kind, verloofd’ en vrind
Zie je die grijsaard daar gebroken staan
Hij vouwt vol bitt’re smart zijn handen saam
Ginds in een droge sloot vond hij zijn jongen dood
Naast hem lag zijn geweer, geen kogels meer
Ginds in een droge sloot, vond hij zijn jongen dood
Naast hem lag zijn geweer, geen kogels meer
Ach waarom moet er steeds weer oorlog zijn
Vernieling en terreur, verdriet en pijn
Het is een hel op aard, die zelfs geen kind’ren spaart,
Leg dus de wapens neer, geen oorlog meer
Het is een hel op aard, die zelfs geen kind’ren spaart
Leg dus de wapens neer, geen oorlog meer.
Geen “rode gloed” hier. Wel vond ik in november 2008 “Ziet gij die rode gloed” op http://www.cubra.nl en er komen hele stukken van overeen met het vorige lied:
Ziet gij die rode gloed
aan ’s hemels strand?
Ziet gij dat heldenbloed
vloeien in ’t zand?
Twee volk’ren strijden daar,
vermoorden wreed elkaar,
schieten elkander neer
met moordgeweer.
Jongens van achttien jaar
staan in een rij.
Mannen met grijzend haar
staan aan hun zij.
Zij allen moesten toch
onder de wapens nog.
Scheiden van vrouw en kind,
van maat en vrind.
De nacht is stil alom
zonder gedruis.
Dan klinkt een krijgsgezang
heel ver van huis.
Dan klinkt er een geweer:
de vijand nadert weer.
Mannen, houdt je gereed,
de strijd wordt heet.
Ziet gij die grijsaard daar,
starend in ’t rond
Vermagerd van verdriet,
zijn zoon niet vond.
Ginds in die droge sloot
Daar ligt zijn jongen dood.
Naast hem ligt zijn geweer,
Geen kogels meer.
Ziet gij die graven daar,
een offer rijk.
Daar zwaait de dood zijn staf
van lijk tot lijk.
En menig jonge held,
op ’t slagveld neergeveld,
slaapt er de dood in ’t graf.
Soldaat, slaap zacht.
In het boek “Huilen op de kermis”, een bloemlezing samengesteld door Dr. Tjaard De Haan in 1968, verklaart deze geleerde man dat de bijhorende melodie bijna identiek is aan “Nearer, my God, to thee” (1856) – zie http://hymnary.org/media/fetch/146712 en hoor https://youtu.be/PKsr49csFYk , bij ons beter bekend als “Nader bij U, mijn God”. Niet de melodie gebruikt door de ZZN. De tekst zou geschreven zijn tijdens WO I
Het “strand” in de eerste strofe van de vorige versie is waarschijnlijk een klanknabootsing van een misbegrepen zinsnede, want in onderstaande (oudere?) versie is het de “hemeltrans”, dus de horizon of gewoon de lucht:
“Ziet gij die rode gloed
Aan ’s hemels trans?
Ziet gij die stromen bloed,
Die vloeien thans?
Twee volken strijden daar,
Vermoorden wreed elkaar,
Schieten elkander neer,
Met moordgeweer.
’t Was nacht, ’t was donk’re nacht,
Niets geen gedruis,
Soldaten slapen zacht,
Dromend van thuis.
Opeens klonk daar ’t bevel:
“De vijand nadert snel,
Mannen, houdt u gereed,
De strijd wordt heet.”
Jongens van achttien jaar
Staan in de rij;
Mannen met grijzend haar
Trouw aan hun zij.
Zij allen moesten toch
Onder de wapens nog;
Scheiden van vrouw en kind,
Van maagd en vriend.
Ziet gij die grijsaard niet,
Starend in ’t rond?
Vermagerd van verdriet
Zijn zoon niet vond.
Ginds in die droge sloot,
Daar lag zijn jongen dood;
Naast hem lag zijn geweer –
Geen kogels meer.
Ziet gij dat grote graf
Aan d’IJseldijk?
De dood zwaait daar zijn staf
Met lijk op lijk.
Zo menig dapp’re held,
Op ’t slagveld neergeveld,
Rust daar in ’t stille graf.
Broêrlief, slaap zacht.
Ik zoek een liedje dat zo begint:
’t was in de oorlog van 14,
ik werkte op het land,
ik hoorde zegge dat oorlog wier,
ik stak den boel in brand.
ik pakte mijne riek,
mijn gaffel en mijn zeis,
ik at nog 7 boterhamme oep mee appelspijs
Waarschijnlijk is de titel “Boerke Nijs”
Was in de streek van Boom heel bekend.
Kent iemand de volledige tekst?
nozem
Ik zoek de muziek van dat liedje. Heb jij misschien de titel en de uitvoerder?
De oorlog 1914 1918
In 1914 den Duits kwam in ons land
Ik hoorde zeggen dat t’oorlog was
En ik liet mijnen boel in brand
Ik zwierde weg mijn gaffel
Mijne riek en ook mijn zeis
En ik frette zeventien boterhammen op
met appelspijs
Toen moest ik daar gaan lopen ,
Mijn schop op mijne rug
Mijn zeis tussen mijn tanden
En toch liep ik nog vlug
Mijn zakken vol patatten
en eieren onder mijn klak
En aan mijn kont daar hing ne pispot
met ne rol papier voor t’gemak
Zo moest ik eens bommen gaan gooien
Op de statie van den Dam
Maar zoals gij wel zult denken
Er kwam daar niet veel van
Ze vielen er allemaal neffen ,
maar dat trok ik mij niet aan
Ze hadden toen die statie maar
op haar plaats moeten laten staan
Zo moest ik eens gaan schijten
Was me dat daar een sport
Nu schoten ze met een miteralieur
Van achter in mijn fort
Wel zes en dertig gaatjes ,
dat viel verdomd niet mee
Mijn kont die zag er uit
zoals een lekkende trizee
En toen kon ik naar huis gaan ,
den oorlog was gedaan
En mijn vrouw kwam mij afhalen ,
maar dat stond mij niet erg aan
Zij kwam daar afgelopen
t’Was precies zo ne vogeleschrik
En zij riep : d’as conkurentie
Nu hebt gij meer gaatjes dan ik
——————
Heb net een plaat van Bing barlow en daar staat het op
Ik heb de volledige tekst van bovenstaand lied .
Beste Ilse, die tekst zou ik graag willen hebben voor mijn lezing over De Groote Oorlog. Kan je ook vertellen of die op een bestaande melodie is gemaakt en, zo ja, welke?
Hartelijk dank en beste groeten,
Hector
(partituur doorgestuurd)
Beste,
Kan u mij ook de partituur van het lied De oorlog 14-18 opsturen Dank u
Beste Ilse,
Is het mogelijk om de tekst ook naar mij te sturen a.u.b.?
Beste,
Ik zou als het mogelijk is ook die tekst willen van De oorlog van 14-18
Ik heb het plaatje op 45 toeren .
Beste marc,
Over het liedje den oorlog van 14-18….
Kun je mij zeggen door wie dat plaatje op 45 toeren werd gezongen? Heb al meermaals op youtube opgezocht maar kan het niet vinden.
En weet je mss waar ik het liedje ergens online kan vinden?
Zie https://www.discogs.com/Frankie-Oorlog-14-18/release/5083307
De zanger RIK zou Rik Joossens, “de zingende presentator” moeten zijn…
Het is op YouTube te vinden in de versie gezongen door “Rik”, maar dat is vermoedelijk niet de melodie gebruikt in 1918. En ook de tekst is een vrije bewerking
https://youtu.be/hXSHci9ADJ0
Ik zoek “wat eten we in oorlogstijd, gelei”…
Dat is op de muziek van “de koekoek”, in Nederland beter bekend als “Al is ons prinsje nog zo klein” en verwant aan “Al wie in januari geboren is, staat op”
We vonden het op een liedblad van Jacques Van Gestel en/of Hubert Geens uit Aarschot
Zie Liedje van de Gelei”
Hallo, mijn overgrootmoeder is overleden en wij waren gaan kijken voor eventuele herinneringen.., tijdens het zoeken ben ik een enveloppe tegen gekomen met daarin een lied en bovenaan “Soldatenlied”, die was natuurlijk van mijn overgrootvader, ik zou hier graag wat meer over willen weten. De beginnende tekst en het refrein zal ik hieronder plaatsen.
In 1914 ik werkte op ons land
Ik hoorde zeggen dat oorlog was, en liet mijn ploeg in Ierland.
Ik pakte gauw een riek, een gaffel en een veis.
Ik frette 17 boterhammen op met appelspijs.
Ref: Haar aan den hond zijn poten
Haar aan den hond zijn kont
enz.
Komt me bekend voor – zie eerdere reactie door Andreas Jacquet e.a.
De “veis” zal wel een zeis zijn vermoed ik en dat soldaten braaf over “den hond zijn poten” zongen geloof ik niet. ’t Zal wel iets anders geweest zijn dat er op rijmt maar men niet durfde op papier zetten.
Staat er niets bij in verband met de zangwijze?
Heb dit lied vandaag gevonden op een liedblad van Bertha Rusbach ons toegestuurd door Leo Coulier, onder de titel “Jan Zonder Vrees”, evenwel zonder dat refrein. Rusbach zegt dat de zangwijze “De Leugenaar” is.


beste allen
In liederengazet van Louis Boeren ” De Kee” van Zonhoven
eenzelfde verhaal maar onder de titel
Jan zonderVrees
OK, maar in welke “liederengazet”? Hij heeft er tientallen uitgegeven. Ik heb circa 250 liedjesteksten van Louis Boeren, dat “soldatenlied” zit er niet tussen.
beste johan
De liederengazet die ik heb meld geen uitgave nr.
Ik kan het je wel doorsturen via pe of ander mediakanaal
grtjs
riske
Beste Riske
Ik verzamel zowat alles over KEE van Zonhoven
Ik zou heel blij zijn als U mij dit ook kon bezorgen
Groeten
Louis Bynens
bynenslouis@telenet.be
Hallo, ik zoek de tekst en info van een lied dat mijn grootmoeder vaak zong, een deel klonk zo:
“En den duits, en kom mer af, aan den Ijzer, aan den Ijzer, en den duits, en kom mer af, aan den Ijzer daar is uw graf …
… en de Rus zit in Berlijn, doar zal het kermis zijn …
Alvast bedankt voor te helpen aan mijn mooie herinneringen.
Mijn grootvader was werkweigeraar en gedeporteerd naar Lager Antonie bij IG Farben
Ben ik nog nergens tegengekomen. Het lijkt erop dat het (kinder)liedje “En zo rijden wij te paard, op ’n ezel, op ’n ezel; en zo rijden wij te paard, op ’n ezel zonder staart” als “melodie” gebruikt werd.
avond Johan,
Proficiat met de “oorlogsliederen”. Heel mooi.
Heb zelf een collectie soldatenliederen (Belg, Frans, Duits en Engels), gedichten en toneelstukken geschreven tijdens WOI in de tranchees.
Mijn naam is Walter Lelièvre en ben de voorzitter van de heemkring Ramscapple a/d Yser en tevens de stadsarchivaris van Nieuwpoort. Ben 72 en heb in 2014 het Belgisch madeliefje (kersouwken = West Vlaams) teruggevonden. Heb daar heel veel van zelfs een gedicht. Ik vroeg mij af of er ooit in een liedje het madeliefje is vernoemd?
nog een fijne avond,
Walter
Het madeliefje komt meermaals in liederen voor.
Het speelt een hoofdrol in een kinderliedje geschreven door Simon Abramszoon (1867-1924) op muziek van Lambert Adriaan van Tetterode (1858-1931).
Remi Ghesquière schreef muziek bij “Zodra het madeliefje piept”, een tekst van Willem Gyssels, gepubliceerd in “Het Meezennestje deel III” (1927).
Emmanuel Hiel schreef het lied “Madeliefje” op tweestemmige muziek van Ernest Van Nieuwenhove. Het Willemsfonds publiceerde het in “Keus uit de Vlaamse Liederenschat” (circa 1955).
Op een marktzangersliedblad van “De Volendammers” (circa 1953) stond het walsje “Wondermooi” van Marc Decorte en Hans Flower over een “madeliefje tussen rozen”. Dat lied is ook bekend (?) via uitvoeringen van Bob Benny of beter nog: van Jean Walter (CD “Vergeten Pareltjes – vol. 9”)
Het lied “Madeliefjes van de straat” vonden we in de verzamelbundel “Het Weesmeisje op het Kerkhof” (circa 1945), overgenomen van liedbladen van straatzangers door Wouter Jan Dekker.
Tamboer verzuchtte tegen de “Schoone Julia” in het refrein: “Gij madeliefje van mijn hart, wordt toch mijn vrouw”
In het liedjesschrift van Martha Criel (Evergem, 1917) staat het lied “Madeliefje, tooverig bloempje, al verspreid gij genen geur…”, zonder vermelding van zangwijze of auteurs.
En tenslotte staat op deze website het marktzangerslied “Het bedelaarskind“, gebaseerd op een tekst van Rosalie Loveling, waarbij het madeliefje het slotvers bekroont.